Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

anxious about

  • 1 metuo

    mĕtŭo, ŭi, ūtum (cf.:

    nimis ante metutum,

    Lucr. 5, 1140), 3, v. a. and n. [metus], to fear, be afraid of a person or thing; to hesitate, not to venture, not to wish (syn.: vereor, formido, timeo); with inf., with ne, to fear lest; with ui or ne non, to fear that not; also of inanimate things, with acc., to fear, revere, reverence one; as a v. n., to fear, be afraid, be in fear, be apprehensive, esp. as the effect of the idea of threatening evil (whereas timere usually denotes the effect of some external cause of terror); to dread, apprehend; with an indirect interrogation: non metuo quin, for non dubito quin, I doubt not but; to be anxious about any one; with dat. (class.).
    I.
    Act.: quem metuont oderunt, Enn. ap. Cic. Off. 2, 7, 23 (Trag. v. 403 Vahl.):

    deos et amo et metuo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 73:

    male ego metuo milvos,

    id. ib. 5, 5, 13:

    metuebant (senem) servi, verebantur liberi,

    Cic. Sen. 11, 37:

    tu, qui crimen ais te metuisse,

    id. Verr. 2, 5, 30, § 78: nec pol istae metuunt Deos, Ter. Hec. 5, 2, 6:

    absentem patrem,

    id. Phorm. 1, 2, 68:

    nec metuit quemquam,

    id. Ad. 1, 2, 5.—With ab:

    quid a nobis metuit?

    Plaut. Capt. 2, 1, 12:

    a me insidias,

    Cic. Fam. 5, 6, 2:

    supplicia a vobis metuere debent,

    to fear from you, id. Rosc. Am. 3, 8:

    a quo (Ajace) sibi non injuriā summum periculum metuebat,

    Auct. Her. 2, 19, 29:

    a quo domino sibi metuebat graves cruciatus,

    Aug. Lib. Arbitr. 1, 4, 9; Gregor. M. Homil. 1, 14, 2; Aug. cont. Acad. 2, 8.—With ex:

    si periculum ex illis metuit,

    Sall. C. 52, 16.—With de:

    de lanificio neminem metuo, una aetate quae sit,

    i. e. no one's competition in spinning, Plaut. Merc. 3, 1, 22.—Of inanim. subjects:

    quae res cotidie videntur, minus metuunt furem,

    Varr. R. R. 1, 22.—
    (β).
    With inf.:

    metuont credere omnes,

    Plaut. Ps. 1, 3, 70:

    ut tentare spem certaminis metuunt,

    Liv. 32, 31:

    nil metuunt jurare,

    Cat. 64, 146:

    reddere soldum,

    not to wish, be averse to, Hor. S. 2, 5, 65:

    praebere,

    id. Ep. 1, 18, 1.—Of nonpersonal subjects:

    illum aget pennā metuente solvi Fama superstes,

    Hor. C. 2, 2, 7. —
    (γ).
    With ne:

    nimis metuebam male, ne abiisses,

    Plaut. Ps. 4, 1, 8:

    male metuo ne... morbus aggravescat,

    Ter. Hec. 3, 2, 2:

    fratrem, ne intus sit (Gr. construction),

    id. Eun. 3, 5, 62.—
    (δ).
    With ut:

    ornamenta, quae locavi, metuo, ut possim recipere,

    Plaut. Curc. 4, 1, 3:

    metuo ut hodie possim emolirier,

    id. Bacch. 4, 5, 2:

    metuo ut substet hospes,

    Ter. And. 5, 4, 11:

    ut sis vitalis,

    Hor. S. 2, 1, 61.—
    (ε).
    With ne non:

    metuo ne non sit surda,

    Plaut. Cas. 3, 3, 12; id. Pers. 4, 6, 4:

    metuis ne non, quom velis, convincas esse illum tuom?

    Ter. Heaut. 5, 3, 15.—
    (ζ).
    With quin:

    non metuo meae quin uxori latae suppetiae sient,

    Plaut. Am. 5, 1, 54.—
    (η).
    With object-clause, to await with fear, anxiety; to be in apprehension, concerned about:

    metuo, patres quot fuerint,

    Plaut. Truc. 4, 3, 35:

    metui, quid futurum denique esset,

    I dreaded, awaited with fear, Ter. Heaut. 3, 3, 8: metuo quid agam. Sy. Metuis? quasi non ea potestas sit tua, etc., id. ib. 4, 3, 42:

    metuo qualem tu me esse hominem existumes,

    id. Eun. 4, 6, 20.—
    (θ).
    Pass. with dat.:

    jam maturis metuendus Juppiter uvis,

    Verg. G. 2, 419. —
    (ι).
    Absol.:

    se e contempto metuendum fecit,

    Sall. H. 1, 48, 3.—
    B.
    (Eccl. Lat.) Of religious fear, to revere, dread, hold in reverence:

    Deum,

    Vulg. Lev. 25, 43:

    Dominum Deum nostrum,

    id. Jer. 5, 24:

    sanctuarium meum,

    id. Lev. 19, 30.—
    II.
    Neutr., to fear, be afraid, be apprehensive, etc.
    (α).
    With de:

    neque tam de suā vitā, quam de me metuit,

    fears not so much for his own life as for me, Cic. Att. 10, 4, 6.—
    (β).
    With ab:

    metuens ab Hannibale,

    afraid of Hannibal, Liv. 23, 36.—
    (γ).
    With pro:

    metuere pro aliquo,

    Petr. 123.—
    (δ).
    With dat., to be anxious about or for a person or thing:

    metuens pueris,

    Plaut. Am. 5, 1, 60:

    inopi metuens formica senectae,

    Verg. G. 1, 186:

    tum decuit metuisse tuis,

    id. A. 10, 94.—Hence, mĕtŭens, entis, P. a., fearing, afraid of any thing; anxious for any person or thing; with gen. or absol. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    contentus parvo metuensque futuri,

    Hor. S. 2, 2, 110:

    metuens virgae,

    Juv. 7, 210.— Comp.:

    quo non metuentius ullum Numinis ingenium,

    Ov. F. 6, 259:

    Nero metuentior in posterum,

    Tac. A. 13, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > metuo

  • 2 cura

    cūra, ae, f. [caveo; cf. curo init. ], care, solicitude, carefulness, thought, concern.
    I.
    Trouble (physical or mental), bestowed on something; solicitude, care, attention, pains (syn.: diligentia, opera, studium, labor, etc.; opp. neglegentia, etc.; v. the foll.; very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    (α).
    Ab. sol.: curantes magnā cum curā, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107:

    magnā cum curā ego illum curari volo,

    Plaut. Men. 5, 4, 7; cf. id. ib. 5, 4, 9:

    in aliquā re curam ponere (just before: magnum studi um multamque operam, etc.),

    Cic. Off. 1, 6, 19:

    haec tam acrem curam diligentiamque desiderant,

    id. de Or. 3, 48, 184;

    so with diligentia,

    Quint. 10, 1, 86:

    si utrumque cum curā et studio fecerimus,

    id. 10, 7, 29:

    aliquid cum curā exsequi,

    Liv. 39, 41, 6:

    plus laboris et curae,

    Quint. 8, prooem. § 13;

    so with labor,

    id. 2, 2, 10 al.:

    cura et industria,

    Suet. Gram. 21:

    ut in rem publicam omni cogitatione curāque incumberes,

    Cic. Fam. 10, 1, 2;

    so with cogitatio,

    id. ib. 10, 3, 3; id. de Or. 2, 44, 186; and in plur., id. Off. 2, 1, 2;

    opp. neglegentia,

    Quint. 11, 3, 137; 11, 3, 19:

    non naturam defecisse sed curam,

    id. 1, 1, 2;

    so opp. natura,

    id. 1, 2, 4; 2, 8, 5:

    omni curā vestigare,

    Curt. 4, 6, 5:

    omni curā in aliquid incumbere,

    Cic. Fam. 12, 24, 2:

    omnem curam in siderum cognitione ponere,

    id. Div. 1, 42, 93:

    cura et meditatio accessit,

    Tac. Or. 16; cf. id. Agr. 10 et saep.:

    eo majore curā illam (rem publicam) administrari,

    Sall. J. 85, 2:

    curam praestare,

    Suet. Tib. 18:

    in re unā consumere curam (for which, in foll. verse, laborare),

    Hor. S. 2, 4, 48 et saep.: esse cura alicui, to be an object of one's care:

    cura pii diis sunt et qui coluere coluntur,

    Ov. M. 8, 724.—
    (β).
    With gen., care, attention, management, administration, charge, a guardianship, concern for a person or thing, etc.:

    difficilis rerum alienarum,

    Cic. Off. 1, 9, 30; cf.:

    rerum domesticarum,

    Quint. 3, 3, 9:

    maxima belli,

    Cic. Att. 6, 5, 3:

    agrorum,

    Quint. 12, 1, 6:

    corporis,

    id. 1, 11, 15:

    capillorum,

    Suet. Dom. 18:

    funeris sui,

    id. Tib. 51 et saep.:

    deorum,

    Liv. 6, 41, 9:

    civium,

    id. 6, 15, 11:

    nepotum,

    Quint. 4, prooem. §

    2: magni Caesaris,

    Hor. C. 1, 12, 50; Ov. Tr. 5, 7, 37; Sen. Ep. 14, 2 et saep.—
    (γ).
    With de and abl.:

    omnis cura de re publicā,

    Cic. Brut. 3, 10:

    quocum mihi conjuncta cura de publicā re et privatā fuit,

    id. Lael. 4, 15:

    si qua de Pompejo nostro tuendo... cura te attigit,

    id. Att. 9, 11, 2, A:

    gratissima est mihi tua cura de illo mandato,

    id. ib. 5, 4, 1.—So with de:

    curam habere, agere, etc.: de vitā communi omnium curam habere,

    Vitr. 1, 2, init.:

    Romani tamquam de Samnitibus non de se curam agerent,

    Liv. 8, 3, 8.—
    (δ).
    With pro:

    omnium non tam pro Aetolis cura erat, quam ne, etc.,

    Liv. 27, 30, 5:

    curam habere pro aliquo,

    Veg. 2, 20:

    curam pro nobis hospitis, uxor, agas,

    Ov. H. 15 (16), 302.—
    (ε).
    Curae (alicui) esse, to be an object of care or attention; to have a care for, take care of, attend to, to be anxious about, bestow pains upon, etc.:

    Caesar pollicitus est, sibi eam rem curae futuram, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    haec sibi esse curae,

    id. ib. 1, 40:

    rati sese diis curae esse,

    Sall. J. 75, 9:

    cui salus mea fuit curae,

    Cic. Fam. 1, 9, 22; 15, 2, 8; Quint. 3, 8, 45 et saep.:

    ea tantae mihi curae sunt, ut, etc.,

    Cic. Fam. 1, 9, 24:

    pollicetur sibi magnae curae fore, ut omnia restituerentur,

    id. Verr. 2, 4, 33, § 73; cf.:

    si tibi curae Quantae conveniat,

    Hor. Ep. 1, 3, 30:

    ipsis doctoribus hoc esse curae velim, ut, etc.,

    Quint. 2, 4, 5:

    dumque amor est curae,

    Ov. M. 2, 683:

    ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat, terroresque ac prodigia,

    Liv. 4, 21, 5:

    ceterum eo tempore minus ea bella... curae patribus erant, quam expectatio, etc.,

    id. 35, 23, 1:

    in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae,

    Nep. Att. 12, 5.—With a subject-clause:

    nonnulli, quibus non fuit curae caelestem inveterare aquam, etc.,

    Col. 12, 12, 3; Quint. 7, 1, 4; 9, 3, 74:

    eligere modo curae sit,

    id. 10, 1, 31:

    mihi erit curae explorare provinciae voluntatem,

    Plin. Ep. 7, 10, 2.—With de: de mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 8:

    sic recipiunt, Caesari... de augendā meā dignitate curae fore,

    Cic. Att. 11, 6, 3; cf. id. Fam. 10, 1, 1, and II. A. fin. infra:

    de ceteris senatui curae fore,

    Sall. J. 26, 1.—In the same sense also,
    (ζ).
    Curae aliquid habere:

    cohortatus, ut petitionem suam curae haberent,

    Sall. C. 21 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10;

    Quint. prooem. § 16: habebo itaque curae, ut te meliorem reddam,

    Sen. Ben. 1, 8, 2:

    ut ille... quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum,

    Nep. Att. 20, 4.—
    (η).
    Cura est, with subject-clause, solicitude, care, anxiety to do any thing ( poet. and in post-Aug. prose):

    curaque finitimos vincere major erat,

    Ov. F. 1, 30:

    talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi,

    Verg. E. 8, 89:

    cura comere capillum fuit,

    Sen. Q. N. 1, 17, 7.—
    2.
    In partic., t. t.
    a.
    In political lang. (esp. of the post-Aug. per.), the management of state affairs, administration, charge, oversight, command, office:

    magistratus et imperia, postremo omnis cura rerum publicarum minime mihi hac tempestate cupiunda videntur,

    Sall. J. 3, 1; so,

    legionis armandae,

    Tac. H. 1, 80:

    aerarii,

    Suet. Aug. 36:

    annonae,

    id. Tib. 8:

    operum publicorum, viarum, aquarum, etc. (preceded by nova officia),

    id. Aug. 37 al. —
    b.
    In the jurists, the management of business for a minor, guardianship, trusteeship (for the more usu. curatio), Dig. 3, 1, 1; 5, 1, 19 et saep.—
    c.
    In medic., medical attendance, healing (for curatio), cure:

    aquae, quae sub cutem est,

    Cels. 2, 10; Vell. 2, 123; Sil. 6, 551 Drak. et saep.— Plur.:

    curae aegrescentium,

    Macr. S. 7, 4, 6.—Hence, poet.:

    illa fuit lacrimis ultima cura meis (sc. somnus),

    Prop. 1, 3, 46; cf. Cic. Fam. 5, 16, 5.—
    d.
    In agriculture, care, culture, rearing:

    Pelusiacae lentis,

    Verg. G. 1, 228:

    boum,

    id. ib. 1, 3.—
    B.
    Meton. (abstr. pro concr.).
    1.
    Like the Gr. meletê, a written work, writing (several times in Tac.;

    elsewhere rare): quorum in manus cura nostra venerit,

    Tac. A. 4, 11; id. Or. 3; Ov. P. 4, 16, 39. —In plur., Tac. A. 3, 24.—
    2.
    An attendant, guardian, overseer (very rare):

    tertius immundae cura fidelis harae,

    i. e. the swine - herd Eumæus, Ov. H. 1, 104: praetorii, Treb. Claud. 14; cf. Ov. Tr. 4, 6, 45; 2, 1.—
    II.
    Anxiety, solicitude, concern, disquiet, trouble, grief, sorrow; syn.: sollicitudo, metus, etc.; cf. phrontis (very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    In gen.: si quid ego adjuro curamve levasso, quae nunc te coquit, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

    animus lassus, curā confectus,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    cottidianā curā angere ani mum,

    id. Phorm. 1, 3, 8:

    curae metusque,

    Cic. Div. 2, 72, 150: cura et sollicitudo. id. Att. 15, 14, 3; Quint. 8, prooem. § 20;

    11, 1, 44 et saep.: curas cordis manis,

    Lucr. 3, 116:

    acres cuppedinis,

    id. 5, 46:

    gravi saucia curā (Dido),

    Verg. A. 4, 1:

    atra, Hor C. 3, 1, 40: edaces,

    id. ib. 2, 11, 18:

    vitiosa,

    id. ib. 2, 16, 22:

    sine curā esse,

    Cic. Att. 12, 6, 4; 15, 12, 2:

    quid facerem, curā cruciabar miser,

    Plaut. Merc. 2, 1, 23:

    cura est, negoti quid sit aut quid nuntiet,

    I am anxious, my concern is, id. ib. 1, 2, 10; cf.: amica mea quid agat, Cura est, ut valeat, id. Stich. [p. 501] 5, 2, 4:

    mihi maximae curae est, non de meā quidem vitā, sed me patria sollicitat, etc.,

    Cic. Fam. 10, 1, 1.—With pro:

    quam pro me curam geris,

    Verg. A. 12, 48.—With in:

    nullā in posterum curā,

    Tac. H. 3, 55.— Plur.:

    cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas,

    Auct. Her. 4, 14, 21:

    at tibi curarum milia quanta dabit!

    Prop. 1, 5, 10.—
    B.
    In partic., the care, pain, or anxiety of love, love ( poet.):

    crescit enim assidue spectando cura puellae,

    Prop. 3 (4), 21, 3; cf. Ov. R. Am. 311:

    tua sub nostro pectore cura,

    Prop. 1, 15, 31:

    et juvenum curas et libera vina referre,

    Hor. A. P. 85: hinc illaec primum Veneris dulcedinis in cor Stillavit gutta et successit frigida cura, chilling anxiety for one loved, Lucr. 4, 1060.—Hence,
    2.
    Meton. (abstr. pro concr.), the loved object, the mistress:

    tua cura, Lycoris,

    Verg. E. 10, 22; Prop. 2 (3), 25, 1; 2 (3), 34, 9; Hor. C. 2, 8, 8; Verg. Cir. 75; cf.:

    puer, mea maxima cura,

    id. A. 1, 678; 10, 132:

    cura deum,

    id. ib. 3, 46:

    raucae, tua cura, palumbes,

    id. E. 1, 57 Forbig. ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > cura

  • 3 studens

    stŭdĕo, ŭi, 2 ( perf. studīvi, M. Aur. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5), v. a. and n. [perh. kindr. with speudô, spoudê, to speed, haste], to be eager or zealous, to take pains about, be diligent in, anxious about, busy one's self with, strive after, to apply one's self to or pursue some course of action, etc.; to desire, wish, etc. (very freq. and class.; cf.: operam do).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol. (very rare), Enn. ap. Gell. 19, 10, 12:

    ut aequum fuerat atque ut studui,

    Ter. Eun. 5, 2, 31: si qui in eā re studebat, etc., Cato ap. Gell. 11, 2, 5.—
    (β).
    With acc. (rare; mostly with neutr. pronn. and adjj.): horum ille nihil egregie Studebat;

    et tamen omnia haec mediocriter,

    Ter. And. 1, 1, 32:

    eadem,

    id. Hec. 2, 1, 2:

    illud ipsum, quod studet,

    Cic. Fin. 5, 2, 6:

    perspexi ex tuis litteris, quod semper studui, me a te plurimi fieri,

    id. Fam. 7, 31, 1:

    lenonem perjurum ut perdas id studes,

    Plaut. Poen. 3, 1, 72; so,

    id, ut, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 4, 2:

    id, ne, etc.,

    Liv. 40, 56, 2:

    unum studetis Antonii conatum avertere a re publicā,

    Cic. Phil. 6, 7, 18:

    hoc unum,

    Hor. Ep. 2, 1, 120.—With a defin. obj. (very rare):

    minus has res,

    Plaut. Mil. 5, 44: res Graecas, Titin. ap. Prisc. p. 629 P.—
    (γ).
    With inf. or acc. with inf. (freq.):

    si merito meo referre studeant gratias,

    Plaut. Am. 1, 1, 27:

    verum audire ex te studeo,

    id. Bacch. 5, 2, 42; cf.:

    de quo studeo ex te audire quod sentias,

    Cic. Rep. 1, 11, 17:

    scire studeo, quid egeris,

    id. Att. 13, 20, 3:

    studemus, nostris consiliis tutiorem vitam hominum reddere,

    id. Rep. 1, 2, 3:

    fieri studebam ejus prudentiā doctior,

    id. Lael. 1, 1:

    hanc acerbitate opprimere studuit,

    Nep. Dion, 6, 5:

    portum intrare,

    id. Chabr. 4, 2:

    ego me id facere studeo,

    Plaut. As. 1, 1, 52:

    si quisquam est, qui placere se studeat bonis Quam plurimis,

    Ter. Eun. prol. 1:

    illis gratum se videri studet,

    Cic. Off. 2, 20, 70:

    te sociam studeo scribendis versibus esse,

    Lucr. 1, 24:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    neque est, cur nunc studeam, has nuptias mutarier,

    Plaut. Stich. 1, 1, 51; cf.:

    rem ad arma deduci,

    Caes. B. C. 1, 4; Matt. ap. Cic. Fam. 11, 28, 2.—
    (δ).
    With dat. (so most freq. in prose and poetry):

    somno,

    Plaut. Ps. 1, 2, 42:

    illi rei studet,

    id. As. 1, 3, 30; cf.:

    huic rei studendum, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 14:

    iisdem rebus,

    Cic. Rep. 1, 1, 1:

    frustra aut pecuniae, aut imperiis, aut opibus, aut gloriae,

    id. Fin. 1, 18, 60:

    praeturae,

    id. Cael. 11, 26:

    virtuti, laudi, dignitati,

    id. Fin. 4, 24, 65:

    novis rebus,

    id. Cat. 1, 1, 3; Caes. B. G. 3, 10; 4, 5:

    agriculturae,

    id. ib. 6, 22;

    6, 29: sacrificiis,

    id. ib. 6, 21:

    litteris,

    Cic. Brut. 93, 322; cf.:

    alicui scientiae,

    id. de Or. 1, 3, 10:

    alicui arti,

    id. Fam. 4, 3, 4:

    medicinae,

    Quint. 7, 2, 17:

    commodis communibus,

    Plin. Ep. 1, 8, 13:

    nomini,

    Flor. 3, 10, 19:

    lectis sternendis studuimus munditiisque apparandis,

    Plaut. Stich. 5, 3, 5:

    armamentis complicandis et componendis,

    id. Merc. 1, 2, 83:

    patrimonio augendo,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    juri et legibus cognoscendis,

    id. Rep. 5, 3, 5:

    revocandis regibus,

    Flor. 1, 9, 5.—
    * (ε).
    With gen.: parens, qui te nec amet nec studeat tui, troubles himself about you, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29, 72 (Com. Rel. v. 201 Rib.).—
    (ζ).
    With ut (rare):

    Caesar maxime studebat, ut partem oppidi excluderet, Auct. B. Alex. 1, 4: ut habeas,

    Cato, R. R. 5; Dig. 43, 10, 1; cf. with ne:

    ne solus esset, studui,

    Phaedr. 2, epil. 6:

    ne sint,

    Dig. 43, 10, 1.—
    (η).
    In aliquid (rare):

    in quam rem studendum sit,

    Quint. 12, 6, 6:

    quidam pictores in id solum student, ut sciant,

    id. 10, 2, 6.—
    II.
    In partic.
    A.
    To be zealous for any one, i. e. to be friendly, attached, or favorable to one, to favor him (syn. favere).
    (α).
    With dat.:

    ut studeat tibi, ut te adjuvet,

    Cic. Mur. 36, 76:

    homini nequam atque improbo,

    id. Cael. 4, 10:

    Catilinae,

    id. ib. 5, 12:

    cui (with favere),

    Ov. Am. 3, 2, 67:

    quibus (partibus) illi student,

    Auct. Her. 2, 27, 43:

    nonnullae civitates rebus Cassii studebant, Auct. B. Alex. 62, 2: rebus Atheniensium,

    Nep. Lys. 1 med.:

    petitioni alicujus,

    Quint. 11, 1, 69.—
    (β).
    Absol.:

    neque studere neque odisse,

    Sall. C. 51, 13.—
    B.
    To apply one's self to learning, to study, be diligent in study (only post-Aug.; for which in Cic. litteris, arti, etc.; v. supra, I. A. d):

    computamus annos, non quibus studuimus, sed quibus viximus,

    Quint. 12, 11, 19; 2, 7, 1: Demosthenes diligenter apud Andronicum studuit. id. 11, 3, 7: aliquem a proposito studendi fugare, id. 2, 2, 7: non est, quod post cibum studeas. Sen. Ep. 94, 20:

    duo, qui apud Chaldaeos studuisse se dicunt,

    id. Q. N. 7, 4, 1:

    negat enim te studere,

    Plin. Ep. 7, 13, 2:

    studes an piscaris?

    id. ib. 2, 8, 1; 2, 13, 5;

    5, 5, 18: solacium studendi,

    Suet. Tib. 61:

    videtur mihi inter Menenios et Appios studuisse,

    Tac. Or. 21; so id. ib. 32; 34.— Subst.: stŭ-dens, entis, m., a diligent student:

    in habitu studentis,

    Plin. Ep. 5, 5, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > studens

  • 4 studeo

    stŭdĕo, ŭi, 2 ( perf. studīvi, M. Aur. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5), v. a. and n. [perh. kindr. with speudô, spoudê, to speed, haste], to be eager or zealous, to take pains about, be diligent in, anxious about, busy one's self with, strive after, to apply one's self to or pursue some course of action, etc.; to desire, wish, etc. (very freq. and class.; cf.: operam do).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol. (very rare), Enn. ap. Gell. 19, 10, 12:

    ut aequum fuerat atque ut studui,

    Ter. Eun. 5, 2, 31: si qui in eā re studebat, etc., Cato ap. Gell. 11, 2, 5.—
    (β).
    With acc. (rare; mostly with neutr. pronn. and adjj.): horum ille nihil egregie Studebat;

    et tamen omnia haec mediocriter,

    Ter. And. 1, 1, 32:

    eadem,

    id. Hec. 2, 1, 2:

    illud ipsum, quod studet,

    Cic. Fin. 5, 2, 6:

    perspexi ex tuis litteris, quod semper studui, me a te plurimi fieri,

    id. Fam. 7, 31, 1:

    lenonem perjurum ut perdas id studes,

    Plaut. Poen. 3, 1, 72; so,

    id, ut, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 4, 2:

    id, ne, etc.,

    Liv. 40, 56, 2:

    unum studetis Antonii conatum avertere a re publicā,

    Cic. Phil. 6, 7, 18:

    hoc unum,

    Hor. Ep. 2, 1, 120.—With a defin. obj. (very rare):

    minus has res,

    Plaut. Mil. 5, 44: res Graecas, Titin. ap. Prisc. p. 629 P.—
    (γ).
    With inf. or acc. with inf. (freq.):

    si merito meo referre studeant gratias,

    Plaut. Am. 1, 1, 27:

    verum audire ex te studeo,

    id. Bacch. 5, 2, 42; cf.:

    de quo studeo ex te audire quod sentias,

    Cic. Rep. 1, 11, 17:

    scire studeo, quid egeris,

    id. Att. 13, 20, 3:

    studemus, nostris consiliis tutiorem vitam hominum reddere,

    id. Rep. 1, 2, 3:

    fieri studebam ejus prudentiā doctior,

    id. Lael. 1, 1:

    hanc acerbitate opprimere studuit,

    Nep. Dion, 6, 5:

    portum intrare,

    id. Chabr. 4, 2:

    ego me id facere studeo,

    Plaut. As. 1, 1, 52:

    si quisquam est, qui placere se studeat bonis Quam plurimis,

    Ter. Eun. prol. 1:

    illis gratum se videri studet,

    Cic. Off. 2, 20, 70:

    te sociam studeo scribendis versibus esse,

    Lucr. 1, 24:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    neque est, cur nunc studeam, has nuptias mutarier,

    Plaut. Stich. 1, 1, 51; cf.:

    rem ad arma deduci,

    Caes. B. C. 1, 4; Matt. ap. Cic. Fam. 11, 28, 2.—
    (δ).
    With dat. (so most freq. in prose and poetry):

    somno,

    Plaut. Ps. 1, 2, 42:

    illi rei studet,

    id. As. 1, 3, 30; cf.:

    huic rei studendum, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 14:

    iisdem rebus,

    Cic. Rep. 1, 1, 1:

    frustra aut pecuniae, aut imperiis, aut opibus, aut gloriae,

    id. Fin. 1, 18, 60:

    praeturae,

    id. Cael. 11, 26:

    virtuti, laudi, dignitati,

    id. Fin. 4, 24, 65:

    novis rebus,

    id. Cat. 1, 1, 3; Caes. B. G. 3, 10; 4, 5:

    agriculturae,

    id. ib. 6, 22;

    6, 29: sacrificiis,

    id. ib. 6, 21:

    litteris,

    Cic. Brut. 93, 322; cf.:

    alicui scientiae,

    id. de Or. 1, 3, 10:

    alicui arti,

    id. Fam. 4, 3, 4:

    medicinae,

    Quint. 7, 2, 17:

    commodis communibus,

    Plin. Ep. 1, 8, 13:

    nomini,

    Flor. 3, 10, 19:

    lectis sternendis studuimus munditiisque apparandis,

    Plaut. Stich. 5, 3, 5:

    armamentis complicandis et componendis,

    id. Merc. 1, 2, 83:

    patrimonio augendo,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    juri et legibus cognoscendis,

    id. Rep. 5, 3, 5:

    revocandis regibus,

    Flor. 1, 9, 5.—
    * (ε).
    With gen.: parens, qui te nec amet nec studeat tui, troubles himself about you, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29, 72 (Com. Rel. v. 201 Rib.).—
    (ζ).
    With ut (rare):

    Caesar maxime studebat, ut partem oppidi excluderet, Auct. B. Alex. 1, 4: ut habeas,

    Cato, R. R. 5; Dig. 43, 10, 1; cf. with ne:

    ne solus esset, studui,

    Phaedr. 2, epil. 6:

    ne sint,

    Dig. 43, 10, 1.—
    (η).
    In aliquid (rare):

    in quam rem studendum sit,

    Quint. 12, 6, 6:

    quidam pictores in id solum student, ut sciant,

    id. 10, 2, 6.—
    II.
    In partic.
    A.
    To be zealous for any one, i. e. to be friendly, attached, or favorable to one, to favor him (syn. favere).
    (α).
    With dat.:

    ut studeat tibi, ut te adjuvet,

    Cic. Mur. 36, 76:

    homini nequam atque improbo,

    id. Cael. 4, 10:

    Catilinae,

    id. ib. 5, 12:

    cui (with favere),

    Ov. Am. 3, 2, 67:

    quibus (partibus) illi student,

    Auct. Her. 2, 27, 43:

    nonnullae civitates rebus Cassii studebant, Auct. B. Alex. 62, 2: rebus Atheniensium,

    Nep. Lys. 1 med.:

    petitioni alicujus,

    Quint. 11, 1, 69.—
    (β).
    Absol.:

    neque studere neque odisse,

    Sall. C. 51, 13.—
    B.
    To apply one's self to learning, to study, be diligent in study (only post-Aug.; for which in Cic. litteris, arti, etc.; v. supra, I. A. d):

    computamus annos, non quibus studuimus, sed quibus viximus,

    Quint. 12, 11, 19; 2, 7, 1: Demosthenes diligenter apud Andronicum studuit. id. 11, 3, 7: aliquem a proposito studendi fugare, id. 2, 2, 7: non est, quod post cibum studeas. Sen. Ep. 94, 20:

    duo, qui apud Chaldaeos studuisse se dicunt,

    id. Q. N. 7, 4, 1:

    negat enim te studere,

    Plin. Ep. 7, 13, 2:

    studes an piscaris?

    id. ib. 2, 8, 1; 2, 13, 5;

    5, 5, 18: solacium studendi,

    Suet. Tib. 61:

    videtur mihi inter Menenios et Appios studuisse,

    Tac. Or. 21; so id. ib. 32; 34.— Subst.: stŭ-dens, entis, m., a diligent student:

    in habitu studentis,

    Plin. Ep. 5, 5, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > studeo

  • 5 cūrō

        cūrō (old forms, coeret, coerarī, coerandī, C.), āvī, ātus, āre    [cura], to care for, take pains with, be solicitous for, look to, attend to, regard: diligenter praeceptum, N.: magna di curant, parva neglegunt: alienam rem suo periculo, S.: te curasti molliter, have taken tender care of, T.: corpora, refresh, L.: membra, H.: genium mero, indulge, H.: curati cibo, refreshed, L.: prodigia, see to, i. e. avert, L.: nihil deos, V.: praeter animum nihil: aliud curā, i. e. don't be anxious about that, T.: inventum tibi curabo Pamphilum, T.: res istas scire: leones agitare, H.: verbo verbum reddere, H.: crinīs solvere, O.: ut natura diligi procreatos non curaret: utres uti fierent, S.: cura ut valeas, take care of your health: omnibus rebus cura et provide, ne, etc.: Curandum inprimis ne iniuria fiat, Iu.: iam curabo sentiat, quos attentarit, Ph.: hoc diligentius quam de rumore: quid sint conubia, O.: curasti probe, made preparations, T.: curabitur, it shall be seen to, T.: nec vera virtus Curat reponi deterioribus, H. — With acc. and gerundive, to have done, see to, order: pontem faciundum, Cs.: pecuniam solvendam: fratrem interficiendum, N. — To administer, govern, preside over, command: bellum, L.: se remque p., S.: provinciam, Ta.: ubi quisque legatus curabat, commanded, S.: in eā parte, S. — To heal, cure: cum neque curari posset, etc., Cs.: adulescentes gravius aegrotant, tristius curantur: aegrum, L.: aliquem herbā, H.: volnus, L. — Fig.: provinciam: reduviam.—To attend to, adjust, settle, pay: (nummos) pro signis: pecuniam pro frumento legatis, L.: me cui iussisset curaturum, pay to his order: Oviae curanda sunt HS C.
    * * *
    curare, curavi, curatus V
    arrange/see/attend to; take care of; provide for; worry/care about; heal/cure; undertake; procure; regard w/anxiety/interest; take trouble/interest; desire

    Latin-English dictionary > cūrō

  • 6 metuō

        metuō uī, —, ere    [metus], to fear, be afraid, stand in fear, be apprehensive: de suā vitā, for his life: metuens ab Hannibale, afraid of Hannibal, L.: inopi metuens formica senectae, anxious about, V.: suis iuvencis, H.: ne morbus adgravescat, T.: metuit ut eam (calamitatem) ipse posset sustinere, that he cannot bear: ut sis vitalis, H.: metuis ne non, quom velis, convincas esse illum tuom? T.: metui, quid futurum denique esset, awaited with fear, T.: quid agam, T.: quem metuunt oderunt, Enn. ap. C.: metuebant (senem) servi, verebantur liberi: Deos, T.: nihil nisi turpem famam, S.: nocentem corporibus Austrum, shun, H.: quis Rex metuatur, H.: a me insidias: supplicia a vobis, fear from you: periculum ex illis, S.: temptare spem certaminis, shrink from putting to the test, L.: reddere soldum, be averse, H.: nil iurare, Ct.: aequore tingui, shrinking from, V.: tantam molem sibi ac posteris, L.
    * * *
    metuere, metui, - V
    fear; be afraid; stand in fear of; be apprehensive, dread

    Latin-English dictionary > metuō

  • 7 praemetuo

    prae-mĕtŭo, 3, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to fear or be in fear beforehand (very rare):

    mens,

    Lucr. 3, 1019: Caesar praemetuens suis, fearing for, anxious about his men, * Caes. B. G. 7, 49, 1.—
    II.
    Act., to fear something beforehand: poenas Danaum et deserti conjugis iras, * Verg. A. 2, 573: dum praemetuit cultus inolescere Christi, Prud. ap. Symm. 2, 681.—Hence, praemĕtŭ-ens, entis, P. a., fearing beforehand; with gen. obj.:

    ovis praemetuens doli,

    Phaedr. 1, 16, 4.—
    * Adv.: praemĕtŭenter, anxiously, solicitously:

    errorem vitare,

    Lucr. 4, 823.

    Lewis & Short latin dictionary > praemetuo

  • 8 sollicitus

    sollĭcĭtus ( sōlĭcĭtus), a, um, adj. [sollus-cieo; cf. sollicito], thoroughly moved, agitated, disturbed.
    I.
    Of physical motion ( poet. and rare).
    1.
    As attrib. of motus, restless, unceasing:

    quae sollicito motu carerent, referring to the elements in constant motion, as air, water, etc.,

    Lucr. 1, 343: sic igitur penitus qui in ferro'st abditus aër Sollicito motu semper jactatur, i. e. an unceasing air-current within the iron, to explain its attraction by the magnet, id. 6, 1038.—
    2.
    Of the sea agitated by storms:

    ut mare sollicitum stridet,

    Verg. G. 4, 262. —
    3.
    Pregn., with the idea of distress (v. II. B.):

    utile sollicitae sidus utrumque rati,

    to a ship in distress, Ov. F. 5, 720: sollicitae porro plenaeque sonoribus aures, agitated, vibrating ( by disease), Lucr. 6, 1185:

    corpus,

    Sen. Herc. Fur. 1299.—
    4.
    Sollicitum habere (cf. II. A. and B. infra), = sollicitare:

    omnes sollicitos habui,

    kept them busy, on the move, Ter. Heaut. 3, 1, 52 Donat. ad loc.
    II.
    Of mental affections, full of anxiety, excitement, distracted by cares, engaged, troubled, disturbed (opp. quietus).
    A.
    Of cares of business; esp. sollicitum habere, to keep busy, engaged (Plaut. and Ter.):

    (clientes) qui neque leges colunt, neque, etc., sollicitos patronos habent,

    Plaut. Men. 4, 2, 12 Brix ad loc.;

    4, 2, 21: quorum negotiis nos absentum sollicitae noctes et dies sumus semper,

    id. Stich. 1, 1, 6:

    hem, tot mea Solius solliciti sunt curā, of servants busy in attending their master,

    Ter. Heaut. 1, 1, 77: numquid vis? Py. Ne magis sim pulcer quam sum:

    ita me mea forma habet sollicitum,

    Plaut. Mil. 4, 2, 95; cf.:

    Hispaniae armis sollicitae,

    Sall. H. 1, 48 Dietsch. —
    B.
    Of restlessness from fear, suspense, etc., full of anxiety, agitated, alarmed, solicitous, anxious (opp. securus; freq. and class.): sollicitum habere, to fill with apprehension and fear, keep in anxiety; constr.,
    1.
    Absol.:

    in quibus si non erunt insidiae... animus tamen erit sollicitus,

    Cic. Phil. 12, 11, 36:

    diutius videtur velle eos habere sollicitos a quibus se putat diuturnioribus esse molestiis conflictatum,

    id. Fam. 6, 13, 3:

    quae maxime angere atque sollicitam habere vestram aetatem videtur,

    id. Sen. 19, 66:

    sollicitum te habebat cogitatio periculi mei,

    id. Fam. 7, 3, 1; so id. Att. 2, 18, 1; id. Sest. 11, 25:

    initia rerum quae... sollicitam Italiam habebant,

    Caes. B. C. 3, 22:

    cum satis per se ipsum Samnitium bellum et,... sollicitos haberet patres,

    Liv. 8, 29, 1:

    solliciti et incerti rerum suarum Megaram referre signa jubent,

    id. 24, 23, 5:

    sollicitae ac suspensae civitati,

    id. 27, 50 med.:

    quid illis nos sollicitis ac pendentibus animi renuntiare jubetis,

    id. 7, 30, 22:

    sollicitae mentes,

    Ov. F 3, 362:

    pectus,

    id. M. 2, 125:

    mens,

    Curt. 4, 13, 2:

    animi,

    Hor. Ep. 1, 5, 18:

    ego percussorem meum securum ambulare patiar, me sollicito?

    Sen. Clem. 1, 9, 4:

    sollicitus est et incertus sui quem spes aliqua proritat,

    id. Ep. 23, 2:

    ut sollicitus sim cum Saturnus et Mars ex contrario stabunt,

    alarmed, id. ib. 88, 14:

    fertur sollicitas tenuisse deas,

    kept them in anxious suspense, Stat. Achill. 2, 338:

    nunc sollicitam timor anxius angit,

    Verg. A. 9, 89.—And opposed to securus and securitas:

    quid est turpius quam in ipso limine securitatis esse sollicitum?

    Sen. Ep. 22, 5:

    securo nihil est te pejus, eodem Sollicito nihil est te melius,

    Mart. 4, 83, 1; so id. 5, 31, 8; Sen. Ep. 124, 19; Quint. 11, 3, 151; Tac. H. 4, 58.—
    2.
    With abl.:

    sollicitam mihi civitatem suspitione, suspensam metu... tradidistis,

    Cic. Agr. 1, 8, 23:

    Sophocles, ancipiti sententiarum eventu diu sollicitus,

    Val. Max. 9, 12, 5 ext.
    3.
    With de:

    sollicitus eram de rebus urbanis,

    Cic. Fam. 2, 12, 1:

    de tuā valetudine,

    id. ib. 16, 7, 1:

    sollicita civitas de Etruriae defectione fuit,

    Liv. 27, 21 med.:

    sollicitum te esse scribis de judicii eventu,

    Sen. Ep. 24, 1:

    desii jam de te esse sollicitus,

    id. ib. 82, 1.—
    4.
    With pro:

    ne necesse sit unum sollicitum esse pro pluribus,

    Cic. Lael. 13, 45.—
    5.
    With propter: sollicitus propter iniquitatem locorum, Liv. 38, 40, 9; 44, 3, 5 infra.—
    6.
    With adverb. acc. vicem, for the fate of:

    sollicito consuli et propter itineris difficultatem et eorum vicem,... nuntius occurrit,

    Liv. 44, 3, 5:

    ut meam quoque, non solum reipublicae vicem videretur sollicitus,

    id. 28, 43, 9:

    clamor undique ab sollicitis vicem imperatoris militibus sublatus,

    id. 28, 19, 17.—
    7.
    With gen.:

    non sollicitus futuri, pendet (filius tuus mortuus),

    Sen. Cons. Marc. 19, 6.—
    8.
    With dat. (late Lat.):

    ne solliciti sitis animae vestrae, neque corpori vestro,

    Vulg. Matt. 6, 25.—
    9.
    With ex:

    ex hoc misera sollicita'st, diem Quia olim in hunc, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 33:

    haec turba sollicita ex temerariā regis fiduciā,

    Curt. 3, 1, 17.—
    10.
    With ne, like verbs of fearing:

    (mater) sollicita est ne eundem conspiciat, etc.,

    Cic. Mur. 41, 88:

    legati Romanorum circuire urbes, solliciti ne Aetoli partis alicujus animos ad Antiochum avertissent,

    apprehensive, Liv. 35, 31, 1:

    sollicitis populis ne suas operiant terras,

    Plin. 11, 29, 35, § 104:

    sollicitus Solon, ne tacendo parum reipublicae consuleret,

    Just. 2, 7, 9; Front. Strat. 1, 1, 6.—
    11.
    With interrog.-clause:

    solliciti erant quo evasura esset res,

    Liv. 30, 21 init.:

    quam sim sollicitus, quidnam futurum sit,

    Cic. Att. 8, 6, 3.—
    C.
    In gen., troubled, disturbed, afflicted, grieved; constr. absol., with abl. alone, or with de:

    sollicitus mihi nescio quā re videtur,

    Plaut. Merc. 2, 3, 30:

    neque est consentaneum ullam honestam rem, ne sollicitus sis... deponere,

    lest you be troubled by cares, Cic. Lael. 13, 47:

    vehementer te esse sollicitum et praecipuo quodam dolore angi,

    id. Fam. 4, 3, 1:

    vehementer populum sollicitum fuisse de P. Sullae morte,

    id. ib. 9, 10, 3:

    num eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse,

    afflicted by remorse, id. Fin. 2, 17, 55:

    hoc genus omne Maestum ac sollicitum est cantoris morte Tigelli,

    Hor. S. 1, 2, 3.—
    D.
    Excited, passionate (rare):

    qui, ut sint pudici, solliciti tamen et anxii sunt,

    Cic. Tusc. 4, 33, 70:

    atqui sollicitae nuntius hospitae, Suspirare Chloen.. Dicens, etc.,

    Hor. C. 3, 7, 9; so, = avidus, with gen. or de ( poet. and post-class.):

    hominem cuppedinis sollicitum,

    Lucr. 5, 46:

    de regno sollicitus ( = avidus regni potiundi),

    Just. 1, 10, 6.—
    E.
    Very careful for, concerned in, punctilious, particular about (post-Aug.; freq.); constr. absol., with de, circa, in, or obj.-inf.:

    ne decet quidem, ubi maxima rerum monumenta versantur, de verbis esse sollicitum,

    Quint. 8, 3, 13:

    de quorum sumus judicio solliciti,

    for whose judgment we care, id. 10, 7, 24:

    dixit Cicero, non se de ingenii famā, sed de fide esse sollicitum,

    id. 11, 1, 74:

    nec sum in hoc sollicitus, dum res ipsa appareat,

    id. 8, 4, 15:

    eloquentia non in verba sollicita,

    Sen. Ben. 7, 8, 2:

    si tamen contingere eloquentia non sollicito potest,

    id. Ep. 75, 5:

    cur abis, non sollicitus prodesse bonis, nocere malis?

    id. Hippol. 976; cf.

    in double sense,

    Mart. 4, 83, 2 and 5.—
    F.
    = sollicitatus (v. sollicito; poet.):

    solliciti jaceant terrāque premantur iniquā qui, etc.,

    without repose, Ov. Am. 2, 16, 15.
    III.
    Of abstr. and inanim. things.
    1.
    In gen., solicitous, mournful, full of or connected with cares and anxiety, anxious, disturbed (class.;

    often approaching the signif. II.): scio quam timida sit ambitio, et quam sollicita sit cupiditas consulatūs,

    how full of cares is the desire for the consulship, Cic. Mil. 16, 42:

    id est proprium civitatis ut sit libera et non sollicita rei cujusque custodia,

    i. e. that nobody be disturbed in the quiet possession of his property, id. Off. 2, 22, 78:

    est enim metus futurae aegritudinis sollicita exspectatio,

    id. Tusc. 5, 18, 52:

    quam sit omnis amor sollicitus et anxius,

    fraught with solicitude, id. Att. 2, 24, 1: assentior, sollicitam et periculosam justitiam non esse sapientis, id. Fragm. Rep. ap. Prisc. p. 801 P. (Rep. 3, 27, 39): sollicitam lucem rapuisti Ciceroni, the mournful light, i. e. life, Vell. 2, 66:

    in sollicito civitatis statu,

    Quint. 6, 1, 16:

    Hermagoras, vir diligentiae nimium sollicitae,

    evercareful, id. 3, 11, 22:

    sollicitum dicendi propositum,

    anxiously accurate, id. 11, 1, 32:

    sollicita parentis diligentia,

    earnest care, id. 6, prooem. 1; so id. 6, 12, 16:

    sollicitae actiones,

    carefully elaborated, id. 4, 1, 57: causae sollicitae (opp. securae), [p. 1723] very doubtful cases, i. e. in which there is anxious suspense about the issue, id. 11, 3, 151: captarum (ferarum) sollicita possessio;

    saepe enim laniant dominos,

    Sen. Vit. Beat. 14, 2:

    maxima quaeque bona sollicita sunt,

    id. ib. 17, 4; id. Ep. 14, 18:

    noctes, id. Ira, 2, 20, 1: tutela,

    id. Cons. Marc. 11, 3:

    sollicitos fecisti, Romule, ludos,

    Ov. A. A. 1, 101:

    quisque, sibi quid sit Utile, sollicitis supputat articulis,

    id. P. 2, 3, 18:

    sollicito carcere dignus eras,

    a prison carefully guarded, id. Am. 1, 6, 64:

    Cressa... sollicito revocavit Thesea filo,

    Stat. S. 2, 6, 26:

    pudor,

    Mart. 11, 45, 7:

    amor,

    Ov. H. 19 (18), 196:

    os,

    id. P. 4, 9, 130:

    frons,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    manus,

    Ov. Tr. 5, 2, 2:

    preces,

    id. P. 3, 1, 148:

    prex,

    Hor. C. 1, 35, 5:

    vita,

    id. S. 2, 6, 62:

    lux,

    Ov. Tr. 4, 10, 116:

    senecta,

    id. M. 6, 500:

    libelli,

    Mart. 9, 58, 5:

    saccus,

    id. 12, 60 b, 3:

    fuga,

    Ov. Tr. 4, 1, 50:

    sedes,

    id. ib. 4, 1, 85:

    via,

    id. ib. 1, 11, 2:

    terrae,

    id. M. 15, 786.— Hence,
    2.
    = sollicitum habens, that causes distress, distressing, trying:

    quid magis sollicitum dici potest,

    what more distressing fact can be mentioned? Cic. Mil. 2, 5:

    in quā (tyrannorum) vitā nulla... potest esse fiducia, omnia semper suspecta atque sollicita,

    causing alarm, id. Lael. 15, 52:

    sollicitumque aliquid laetis intervenit,

    Ov. M. 7, 454:

    o mihi sollicitum decus ac suprema voluptas,

    Stat. Th. 7, 363; so,

    opes,

    Hor. S. 2, 6, 79:

    aurum,

    Sen. Hippol. 519:

    pretia,

    id. Herc. Fur. 461:

    timor or metus,

    Ov. H. 1, 12; 8, 76; 13, 124; id. P. 3, 2, 12; id. Tr. 3, 11, 10:

    cura,

    id. P. 1, 5, 61; Sen. Thyest. 922:

    dolor,

    Ov. A. A. 3, 374:

    taedium,

    Hor. C. 1, 14, 17:

    fatum,

    Ov. P. 4, 10, 11.
    IV.
    Of animals (rare): sollicitum animal (canis) ad nocturnos strepitus, very attentive to, i. e. watchful, Liv. 5, 47, 3; so Ov. M. 11, 599:

    solliciti terrentur equi,

    id. F. 6, 741:

    lepus,

    timid, id. ib. 5, 372.
    V.
    Comp.: sollicitior (mostly post-Aug.; for which Cic. has magis sollicitus; v. III. 2. supra) homo, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

    nos circa lites raras sollicitiores,

    too particular about, Quint. 7, 1, 43:

    sollicitior rei familiaris diligentia,

    id. 12, 1, 6:

    innocentiam sollicitiore habituri loco,

    Sen. Ben. 3, 13, 1:

    (pauperes) sollicitiores divitibus,

    id. Cons. Helv. 12, 1:

    quod est sollicitius,

    id. Tranq. 1, 15:

    qui non sollicitior de capitis sui decore sit quam de salute,

    id. Brev. Vit. 12, 3:

    pro vobis sollicitior,

    Tac. H. 4, 58.— Sup. (post-Aug. and rare):

    illorum brevissima ac sollicitissima aetas est,

    Sen. Brev. Vit. 16, 1.— Adv.: sollĭcĭtē (post-Aug.).
    1.
    Carefully, punctiliously, anxiously: vestis nec servata, nec sumenda sollicite, Ser. Samm. ap. Sen. Tranq. 1, 5:

    in conviviis lingua sollicite etiam ebriis custodienda est,

    Sen. Clem. 1, 26, 2:

    recitare,

    Plin. Ep. 6, 15, 4:

    exspectatus,

    Front. Strat. 3, 12, 1; id. Aquaed. 103:

    sollicitius et intentius,

    Plin. Ep. 1, 4, 2:

    custodiendus est honor,

    id. ib. 1, 19, 4:

    cavere,

    App. Mag. p. 274, 35.— Sup.:

    urbis curam sollicitissime agere,

    Suet. Claud. 18.—
    2.
    With grief, solicitude (class.:

    sollicito animo): sollicite possidentur,

    their possession is connected with solicitude, Sen. Ep. 76, 30:

    laetus,

    Sil. 6, 572.— Sup., Sen. Ep. 93, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > sollicitus

  • 9 curo

    cūro (old orthog. COERO and COIRO, Inscr. Orell. 31; 560; 570:

    coeret, coerari, coerandi,

    Cic. Leg. 3, 4, 10), āvi, ātum, 1 ( perf. subj. curassis, Plaut. Most. 2, 2, 93; id. Ps. 1, 3, 3; id. Poen. 3, 1, 50; inf. pass. curarier, id. Capt. 3, 5, 79), v. a. [cura], to care for, take or have care of, to be solicitous for, to look or attend to, trouble one's self about, etc. (very freq. in every period and species of composition); constr. with the acc., the acc. with the gerundive, the inf. with ut, ne, the simple subj., the dat. or absol.
    I.
    In gen.
    1.
    Of persons.
    (α).
    With acc.:

    curare omnia studiosissime ac diligentissime,

    Cic. Fam. 4, 13, 7; cf.:

    diligenter praeceptum,

    Nep. Eum. 9, 5:

    magna di curant, parva neglegunt,

    Cic. N. D. 2, 66, 167:

    negotia aliena,

    id. Top. 17, 66; Hor. S. 2, 3, 19:

    mandatum,

    Cic. Att. 5, 7 init.:

    cenam,

    Plaut. Rud. 4, 6, 11; cf.

    opsonium,

    id. Merc. 3, 3, 22:

    domum,

    to cleanse, Petr. 71, 7:

    vestimenta curare et polire,

    Dig. 47, 2, 12 pr.:

    funus,

    Ter. And. 1, 1, 81 Ruhnk.; cf.

    in this sense, cadaver,

    Suet. Ner. 49; and:

    Aegyptii jussi corpus Alexandri suo more curare,

    Curt. 10, 10, 13; in other connections, curare corpus means to nourish, take care of one's self, to refresh, invigorate one's self, Lucr. 2, 31; 5, 937:

    nunc corpora curare tempus est,

    Liv. 21, 54, 2; 3, 2, 10; 26, 48, 3; Curt. 3, 8, 22 al.;

    in the same sense, membra,

    Hor. S. 2, 2, 81:

    cutem,

    id. Ep. 1, 2, 29; 1, 4, 15:

    pelliculam,

    id. S. 2, 5, 38:

    se,

    Ter. Ad. 5, 1, 1; Cic. Phil. 9, 3, 6; id. de Or. 3, 61, 230; cf.:

    se suamque aetatem,

    Plaut. Ps. 4, 7, 34:

    virum,

    Tib. 1, 5, 33; and in part. perf.:

    curati cibo,

    Liv. 9, 37, 7:

    omnes vinoque et cibo curatos domos dimisit,

    id. 34, 16, 5: vineam, to tend, Cato ap. Plin. 17, 22, 35, § 195; cf.

    apes,

    Col. 9, 14 et saep.:

    res rationesque eri,

    to superintend, Plaut. Ps. 2, 2, 32:

    pensa ac domos, of the women of the family,

    Mel. 1, 9, 6:

    sociorum injurias,

    Sall. J. 14, 19:

    sublimia,

    Hor. Ep. 1, 12, 15; cf. id. ib. 1, 4, 5:

    preces (Diana),

    id. C. S. 71:

    prodigia,

    to endeavor to avert, ward off, Liv. 1, 20, 7 et saep.:

    munus te curaturum scio, Ut mittas mihi,

    Plaut. Truc. 2, 4, 79; cf.:

    aquam mulsam prope ut sit,

    Varr. R. R. 3, 16, 28:

    te multum amamus, quod ea (signa) abs te diligenter parvoque curata sunt,

    provided, Cic. Att. 1, 3, 2; cf.

    II. C. infra: ego illum cum curā magnā curabo tibi,

    Plaut. Men. 5, 4, 7 and 9; so,

    aliquem,

    id. Stich. 1, 2, 39; 5, 3, 9; Cic. Ac. 2, 38, 121: curatur a multis, timetur a pluribus, is courted (cf. therapeuein), Plin. Ep. 1, 5, 15 et saep.—With a negative: quos peperisti ne cures, be unconcerned, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 656; Plaut. Poen. 3, 1, 50:

    alii, quasi corpus nullum sit hominis, ita praeter animum nihil curant,

    care for nothing except the mind, Cic. Fin. 4, 14, 36:

    viri nihil perjuria curant (with nihil metuere),

    Cat. 64, 148:

    non ego istuc curo, qui sit, unde sit,

    Plaut. Most. 3, 1, 95: alia cura, a conversational expression (lit. trouble yourself about something else;

    hence),

    do not trouble yourself, never mind, id. Mil. 3, 3, 55 and 60;

    and in like sense, aliud cura,

    Ter. Phorm. 2, 1, 5.—
    (β).
    With acc. and gerundive, to cause something to be done, to order, to urge on, etc. (in good prose and very freq.;

    predominant in Cæsar): pontem in Arari faciundum,

    Caes. B. G. 1, 13:

    obsides inter eos dandos,

    id. ib. 1, 19; 3, 11;

    4, 29 et saep.: buculam faciendam,

    Cic. Div. 1, 24, 48:

    epistulam mihi referendam,

    id. Att. 8, 5, 1:

    fratrem interficiendum,

    Nep. Timol. 1, 4 al. —
    (γ).
    With part. perf pass.:

    inventum tibi curabo et mecum adductum Tuom Pamphilum,

    Ter. And. 4, 2, 1.—
    (δ).
    With inf. (most freq. with a negative):

    ea nolui scribere, quae nec indocti intellegere possent, nec docti legere curarent,

    would take the trouble, Cic. Ac. 1, 2, 4;

    so negatively,

    id. de Or. 1, 20, 91; id. Fam. 1, 9, 16; cf.:

    nihil Romae geritur, quod te putem scire curare,

    id. ib. 9, 10, 1; 3, 8, 7; Suet. Caes. 86; Hor. C. 2, 13, 39; id. Ep. 1, 17, 58; id. A. P. 133; 297; Ov. M. 11, 370; 11, 682 et saep.—Affirmatively:

    si qui sunt, qui illud curent defendere,

    Cic. Tusc. 5, 31, 87:

    qui istas res scire curavit,

    id. Fl. 27, 64:

    mando tibi, uti cures lustrare,

    Cato, R. R. 141:

    aspice, si quid Et nos, quod cures proprium fecisse, loquamur,

    Hor. Ep. 1, 17, 5; 1, 16, 17; id. A. P. 35; 460 sq.; Suet. Dom. 20; id. Gram. 24.—
    (ε).
    With acc. and inf. pass.:

    neque vero haec inter se congruere possent, ut natura et procreari vellet et diligi procreatos non curaret,

    Cic. Fin. 3, 19, 62:

    symbolos proponi et saxis proscribi curat,

    Just. 2, 12, 2; 3, 5, 12.—
    (ζ).
    With nom. and inf.:

    ego capitis mei periculo patriam liberavi, vos liberi sine periculo esse non curatis,

    Auct. Her. 4, 53, 66. —
    (η).
    With ut, ne, or a simple subj.:

    pater curabit ut, etc.,

    Plaut. Am. 1, 2, 25 sq.:

    si fecisset, se curaturam, ut, etc.,

    Cic. Div. 1, 24, 48; Quint. 4, 2, 47; Suet. Aug. 92.—So in concluding letters: cura ut valeas, take care of yourself, be careful of your health (for which da operam ut valeas, fac valeas, et al. sim.), Cic. Fam. 7, 5, 3; 7, 6, 2; 7, 15, 2; 7, 20, 3; id. Q. Fr. 3, 4, 6; 3, 8, 6; id. Att. 1, 5, 8; 2, 2, 3 et saep.:

    omnibus rebus cura et provide, ne quid ei desit,

    id. ib. 11, 3, 3; Quint. 1, 1, 34; 2, 5, 24; Suet. Aug. 94 et saep.:

    ne illa quidem curo mihi scribas, quae, etc.,

    Cic. Fam. 2, 8, 1:

    jam curabo sentiat, quos attentarit,

    Phaedr. 5, 2, 6; Petr. 58, 2:

    curare uti Romae ne essent,

    Suet. Rhet. 1 init.
    (θ).
    With dat. (ante-and post-class.):

    illis curandum censeo,

    Plaut. Rud. 1, 2, 92; so, omnibus, Att. ap. Macr. S. 6, 1:

    rebus publicis,

    Plaut. Trin. 4, 3, 50:

    rebus alienis,

    id. Truc. 1, 2, 41:

    rebus meis,

    App. Mag. p. 297.—
    (ι).
    With quod:

    nam quod strabonus est, non curo,

    Petr. 68, 8.—
    (κ).
    With de:

    vides, quanto hoc diligentius curem quam aut de rumore aut de Pollione,

    Cic. Att. 13, 21, 3.—
    (λ).
    Absol.:

    curasti probe,

    Ter. And. 5, 2, 6; cf. Plant. Rud. 2, 3, 50: abi intro;

    ego hic curabo,

    id. Bacch. 2, 2, 49; id. Pers. 1, 3, 5:

    ubi quisque legatus aut tribunus curabat,

    commanded, Sall. J. 60, 1; cf.:

    in eā parte,

    id. ib. 60, 5:

    in postremo loco cum equitibus,

    id. ib. 46, 7.—
    (μ).
    Impers.:

    curabitur,

    Plaut. Capt. 3, 5, 70; id. Men. 3, 3, 15; Ter. And. 2, 3, 29:

    curetur,

    id. Hec. 2, 2, 15. —
    2.
    Of things ( poet.):

    quae causa suscipienda curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1163:

    nec vera virtus Curat reponi deterioribus,

    Hor. C. 3, 5, 30; with ut, Lucr. 5, 1015; 3, 127; 6, 231 Lachm.; with ne:

    quod ne miremur sopor atque oblivia curant,

    id. 4, 826 (822).—
    II.
    In partic., t. t.
    A.
    In state affairs, to take the charge of, to manage the business of, to do a thing in behalf of the state, to administer, govern, preside over, command, etc.
    (α).
    With acc.:

    bellum maritimum curare,

    Liv. 7, 26, 10; so,

    Asiam,

    Tac. A. 4, 36:

    Achaiam,

    id. ib. 5, 10:

    superioris Germaniae legiones,

    id. ib. 6, 30; cf. id. ib. 1, 31; cf.:

    duabus his artibus... se remque publicam curabant,

    Sall. C. 9, 3. —
    (β).
    Absol.:

    Faesulanum in sinistrā parte curare jubet,

    Sall. C. 59, 3; cf. id. J. 46, 7:

    duo additi qui Romae curarent,

    Tac. A. 11, 22.—
    B.
    In medic. lang., to heal, cure.
    (α).
    With acc.:

    an quod corpora curari possint, animorum medicina nulla sit?

    Cic. Tusc. 3, 2, 4; id. Clu. 14, 40:

    adulescentes gravius aegrotant, tristius curantur,

    id. Sen. 19, 67; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 5:

    aegrum,

    Liv. 5, 5, 12:

    quadrupedes,

    Quint. 2, 10, 6:

    aliquem frigidis,

    Suet. Aug. 81:

    aliquem radice vel herbā,

    Hor. Ep. 2, 2, 151 et saep.: morbos, Cels. prooem.; Quint. 2, 3, 6; Curt. 5, 9, 3; 7, 1, 22:

    vulnus,

    Liv. 2, 17, 4; Quint. 4, 2, 84 et saep.:

    apparentia vitia,

    Quint. 12, 8, 10. —Rarely, to operate:

    qui ferrum medici prius quam curetur aspexit,

    Quint. 4, 5, 5. —
    (β).
    Absol.:

    medicinae pars, quae manu curat,

    Cels. 7 praef.; so Quint. 2, 17, 39 al. —Hence, P. a. as subst.: cūrans, antis, m., = medicus, a physician:

    plurimi sub alterutro curantis errore moriuntur,

    Cels. 3, 8, 5.—Also cūrandus, i, m., the patient:

    nisi festinare curandi imbecillitas cogit,

    Col. 7, 2, 12.—
    b.
    Trop. (ironically):

    cum provinciam curarit, sanguinem miserit, mihi tradiderit enectam, etc.,

    Cic. Att. 6, 1, 2:

    reduviam (corresp. with capiti mederi),

    id. Rosc. Am. 44, 128.—
    C.
    In mercantile lang., to take care of money matters, to adjust or settle, pay, etc.:

    (nummos) pro signis,

    Cic. Att. 1, 8, 2; cf.:

    pecuniam pro eo frumento legatis,

    Liv. 44, 16, 2:

    dimidium pecuniae redemptori tuo,

    Cic. Q. Fr. 2, 4, 2; id. Quint. 4, 15:

    me cui jussisset curaturum,

    that I would make payment according to his direction, id. Fam. 16, 9, 3.— Hence, cūrātus, a, um, P. a. (acc. to I.).
    1.
    Earnest, anxious (post-Aug.):

    curatissimae preces,

    Tac. A. 1, 13 fin.: interim me [p. 503] quidam... secreto curatoque sermone corripit, monet, etc., Plin. Ep. 9, 13, 10.—
    2.
    Taken care of, managed, attended to:

    boves curatiores,

    Cato, R. R. 103:

    sacra,

    Cic. Balb. 24, 55:

    nitida illa et curata vox,

    Quint. 11, 3, 26.— Adv.: cūrātē, carefully, diligently; only in comp.:

    curatius disserere,

    Tac. A. 2, 27; 14, 21; 16, 22; Plin. Ep. 1, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > curo

  • 10 adflicto

    afflicto (better adf-), āvi, ātum, 1, v. a. [ad, intensive], to disquiet greatly, to agitate, toss; to shatter, damage, harass, injure, lit. and trop.
    I.
    Lit. (rare):

    naves tempestas adflictabat,

    Caes. B. G. 4, 29:

    quod minuente aestu (naves) in vadis adflictarentur,

    were stranded, id. ib. 3, 12:

    Batavos,

    Tac. H. 4, 79.—Far oftener,
    II.
    Trop., to trouble, disquiet, vex, torment, distress: adflictari amore, * Lucr. 4, 1151:

    homines aegri febri jactantur... deinde multo gravius adflictantur,

    Cic. Cat. 1, 13; so Suet. Tit. 2:

    adflictatur res publica,

    id. Har. Resp. 19:

    equites equosque adflictare,

    Tac. H. 3, 19:

    adflictare ltaliam luxuriā saevitiāque,

    id. A. 13, 30.—Hence, adflictare se or adflictari aliquā re, to grieve, to be greatly troubled in mind about a thing, to be very anxious or uneasy, to afflict one's self:

    ne te adflictes,

    Ter. Eun. 1, 1, 31:

    cum se Alcibiades adflictaret,

    Cic. Tusc. 3, 32; 3, 27:

    de domesticis rebus acerbissime adflictor,

    id. Att. 11, 1:

    mulieres adflictare sese, manus supplices ad caelum tendere,

    Sall. C. 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > adflicto

  • 11 afflicto

    afflicto (better adf-), āvi, ātum, 1, v. a. [ad, intensive], to disquiet greatly, to agitate, toss; to shatter, damage, harass, injure, lit. and trop.
    I.
    Lit. (rare):

    naves tempestas adflictabat,

    Caes. B. G. 4, 29:

    quod minuente aestu (naves) in vadis adflictarentur,

    were stranded, id. ib. 3, 12:

    Batavos,

    Tac. H. 4, 79.—Far oftener,
    II.
    Trop., to trouble, disquiet, vex, torment, distress: adflictari amore, * Lucr. 4, 1151:

    homines aegri febri jactantur... deinde multo gravius adflictantur,

    Cic. Cat. 1, 13; so Suet. Tit. 2:

    adflictatur res publica,

    id. Har. Resp. 19:

    equites equosque adflictare,

    Tac. H. 3, 19:

    adflictare ltaliam luxuriā saevitiāque,

    id. A. 13, 30.—Hence, adflictare se or adflictari aliquā re, to grieve, to be greatly troubled in mind about a thing, to be very anxious or uneasy, to afflict one's self:

    ne te adflictes,

    Ter. Eun. 1, 1, 31:

    cum se Alcibiades adflictaret,

    Cic. Tusc. 3, 32; 3, 27:

    de domesticis rebus acerbissime adflictor,

    id. Att. 11, 1:

    mulieres adflictare sese, manus supplices ad caelum tendere,

    Sall. C. 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > afflicto

  • 12 concursatio

    concursātĭo, ōnis, f. [concurso].
    I.
    A running together, a disorderly meeting:

    cum multā concursatione (populi),

    Cic. Brut. 69, 242; Tac. A. 6, 17.—
    B.
    Trop.: inventus est ordo in stellis... cedo tandem qui sit ordo aut quae concursatio somniorum? what coincidence? i. e. what concert of motion that can express a design? Cic. Div. 2, 71, 146.—
    II.
    A running upon, pushing against one another:

    concursatio in obscuro incidentium aliorum in alios incertum fecerat, an, etc.,

    Liv. 41, 2, 6.—
    III.
    A running about, going to and fro, etc.:

    quid ego hujus lacrimas et concursationes proferam?

    Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75 Zumpt ad loc.:

    et in Albaniā et Seplasiā quae concursatio percunctantium, quid, etc.,

    id. Agr. 2, 34, 94:

    puerorum illa concursatio nocturna,

    id. Dom. 6, 14:

    Libonis et Hypsaei non obscura concursatio et contentio,

    id. Fam. 1, 1, 3:

    (mulierum) concursatio incerta nunc hos nunc illos sequentium,

    Liv. 5, 40, 3; cf. id. 35, 49, 9:

    decemviralis,

    a travelling over the provinces, Cic. Agr. 1, 3, 8:

    concursationes ad divitias euntium sapiens securus laetusque ridebit,

    Sen. Ep. 17, 9.—
    2.
    In milit. lang., the skirmishing of light-armed troops, Liv. 30, 34, 2; Curt. 8, 14, 13.—
    B.
    Trop., an anxious, troubled restlessness, anxiety:

    exagitatae mentis,

    Sen. Ep. 3, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > concursatio

  • 13 laboro

    lăbōro, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [2. labor].
    I.
    Neutr., to labor, take pains, exert one's self, strive.
    A.
    In gen.:

    ne labora,

    Ter. Heaut. 1, 1, 37:

    sese (aratores) sibi, laborare,

    Cic. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    quid ego laboravi, aut quid egi, aut in quo evigilaverunt curae et cogitationes meae, si? etc.,

    id. Par. 2, 17:

    ne familiares, si scuta ipsi ferrent, laborarent,

    id. Phil. 5, 6:

    si mea res esset, non magis laborarem,

    id. Fam. 13, 44; 74:

    qui non satis laborarunt,

    Quint. 8 prooem. §

    29: frustra laborabimus,

    id. 6, 3, 35; cf.:

    frustra laboret Ausus idem,

    Hor. A. P. 241:

    in enodandis nominibus,

    to exert one's self in vain, Cic. N. D. 3, 24, 62:

    circa memoriam et pronuntiationem,

    Quint. 6, 4, 1:

    circa nomina rerum ambitiose,

    id. 3, 11, 21:

    in famam, Sen. de Ira, 3, 41, 3: in commune,

    Quint. 5, 11, 24; 8, 2, 18:

    in spem,

    Ov. M. 15, 367.—With dat., to toil for, to serve:

    cui (Jovi) tertia regna laborant,

    Sil. 8, 116.—With in and abl.:

    quid est, in quo se laborasse dicit?

    Cic. Verr. 2, 3, 53, § 124:

    qua in re mihi non arbitror diu laborandum,

    Quint. 2, 3, 2:

    in dura humo,

    Ov. F. 4, 416:

    in remigando,

    Vulg. Marc. 6, 48:

    in omni gente,

    in behalf of, Juv. 8, 239.—With pro:

    pro hoc (L. Flacco) laborant,

    Cic. Planc. 11, 28:

    pro salute mea,

    id. Dom. 11, 30:

    pro Sestio,

    id. Fam. 13, 8, 1.—With ut:

    laborabat, ut reliquas civitates adjungeret,

    Caes. B. G. 7, 31:

    ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,

    Cic. Planc. 20, 50:

    ut vos decerneretis laboravi,

    id. Prov. Cons. 11, 28:

    neque te ut miretur turba labores,

    Hor. S. 1, 10, 73. —With ne:

    et sponsio illa ne fieret, laborasti,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 132: quae ego ne frustra subierim... laboro, Lent. ap. Cic. Fam. 12, 14, 5.—With inf.:

    quem perspexisse laborant,

    Hor. A. P. 435:

    amarique ab eo laboravi,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 5, 9:

    si sociis fidelissimis prospicere non laboratis,

    Cic. Verr. 2, 3, 55, § 127:

    quod audiri non laborarit,

    Cic. Att. 5, 2, 2:

    hunc superare laboret,

    Hor. S. 41, 112; 2, 3, 269:

    ne quaerere quidem de tanta re laborarint,

    Nep. Pel. 3, 1:

    describere,

    Cael. Aur. Acut. 2, 1.—
    B.
    In partic.
    1.
    To suffer, to labor under, to be oppressed, afflicted, or troubled with.
    (α).
    Absol.: aliud est dolere, aliud laborare. Cum varices secabantur C. Mario, dolebat: cum aestu magno ducebat agmen, laborabat. Est mter haec tamen quaedam similitudo: consuetudo enim laborum perpessionem dolorum efficiet faciliorem, Cic. [p. 1025] Tusc. 2, 15, 35:

    valetudo tua me valde conturbat: significant enim tuae litterae, te prorsus laborare,

    id. Att. 7, 2, 2:

    cum sine febri laborassem,

    id. ib. 5, 8:

    eum graviter esse aegrum, quod vehementer ejus artus laborarent,

    id. Tusc. 2, 25, 61.—
    (β).
    With ex:

    ex intestinis,

    Cic. Fam. 7, 26, 1:

    ex pedibus,

    id. ib. 9, 23:

    ex renibus,

    id. Tusc. 2, 25, 60:

    e dolore,

    Ter. And. 1, 5, 33.—Esp. of mental disorders, etc.:

    ex invidia,

    Cic. Clu. 71, 202; id. Rosc. Am. 51, 149:

    ex desiderio,

    id. Fam. 16, 11, 1:

    ex inscitia,

    id. Inv. 2, 2, 5:

    ex aere alieno laborare,

    to be oppressed with debt, Caes. B. C. 3, 22.—
    (γ).
    With ab:

    a re frumentaria,

    Caes. B. C. 3, 9:

    ab avaritia,

    Hor. S. 1, 4, 26.—
    (δ).
    With abl.:

    laborantes utero puellae,

    Hor. C. 3, 22, 2:

    domesticā crudelitate,

    Cic. Rosc. Am. 53, 154:

    nec vero quisquam stultus non horum morborum aliquo laborat,

    id. Fin. 1, 18, 59:

    odio apud hostes, contemptu inter socios,

    Liv. 6, 2:

    pestilentiā laboratum est,

    id. 1, 31, 5:

    crimine temeritatis,

    Quint. 12, 9, 14.—
    2.
    To grieve, be in trouble, be vexed, to be concerned, solicitous, or anxious:

    animo laborabat, ut reliquas civitates adjungeret,

    Caes. B. G. 7, 31:

    ut vos decerneretis, laboravi,

    Cic. Prov. Cons. 11:

    nihil laboro, nisi ut salvus sis,

    id. Fam. 16, 4, 4:

    sponsio illa ne fieret laborasti,

    id. Verr. 2, 3, 57, § 132.— With de (esp. of events or persons on whose account one is concerned):

    sororem de fratrum morte laborantem,

    Cic. Inv. 2, 26, 78:

    de quibus ego ante laborabam, ne, etc.,

    id. Caecin. 1, 3:

    laboro, ut non minimum hac mea commendatione se consecutum videretur,

    id. Fam. 13, 26, 4:

    noli putare me de ulla re magis laborare,

    id. Att. 6, 1, 3:

    his de rebus eo magis laboro, quod, etc.,

    id. Fam. 13, 56, 3:

    in uno,

    i. e. to love, Hor. C. 1, 17, 19: non laboro, nihil laboro, I don't trouble myself about it, it concerns me not:

    cujus manu sit percussus, non laboro,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97:

    quorsum recidat responsum tuum non magnopere laboro,

    id. Rosc. Com. 15, 43:

    Tironi prospicit, de se nihil laborat,

    id. Phil. 8, 9, 26:

    quid est quod de iis laborat,

    id. ib. 8, 8, 27; id. Tusc. 1, 43, 103.—With abl.:

    tuā causā,

    Cic. Fam. 3, 7, 6:

    neglegens ne qua populus laborat,

    Hor. C. 3, 8, 25.—With in:

    in re familiari valde laboramus,

    Cic. Att. 4, 1, 3.—
    3.
    To be in distress, difficulty, or danger:

    quos laborantes conspexerat iis subsidia submittebat,

    Caes. B. G. 4, 26:

    suis laborantibus succurrere,

    id. B. C. 2, 6; Sall. C. 60, 4:

    ne legatus laborantibus suis auxilio foret,

    id. J. 52, 6; Curt. 9, 1, 15.— Impers. pass.:

    maxime ad superiores munitiones laboratur,

    Caes. B. G. 7, 85.—Of inanim. things:

    ut utraeque (triremes) ex concursu laborarent,

    Caes. B. C. 2, 6:

    nec cur fraternis luna laboret equis (of an eclipse of the moon, because the sun's light is then withdrawn from it),

    Prop. 2, 34, 52 (3, 32, 48 M.); so,

    luna laboret,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    cum luna laborare non creditur,

    Plin. 2, 9, 6, § 42:

    laboranti succurrere lunae,

    Juv. 6, 443:

    Aquilonibus Querceta laborant,

    Hor. C. 2, 9, 6:

    laborantem ratem deserere,

    Ov. P. 2, 6, 22:

    laborat carmen in fine,

    Petr. 45.—
    II.
    Act. (only since the Aug. per.; for in Cic. Cael. 22, 54, elaboratus is the correct reading).
    A.
    To work out, elaborate, to form, make, prepare:

    noctibus hibernis castrensia pensa laboro,

    Prop. 4, 3, 33:

    quale non perfectius Meae laborarint manus,

    Hor. Epod. 5, 60:

    arte laboratae vestes,

    Verg. A. 1, 639:

    laborata Ceres,

    bread, id. ib. 8, 181:

    et nobis et equis letum commune laboras,

    preparest, Sil. 16, 411.—
    B.
    To labor at, to cultivate:

    frumenta ceterosque fructus,

    Tac. G. 45.

    Lewis & Short latin dictionary > laboro

См. также в других словарях:

  • anxious — adj. 1) anxious about (anxious about the world situation) 2) anxious for (we were anxious for them to meet you) 3) anxious to + inf. (she is anxious to help) 4) anxious that + clause; subj. (he was very anxious that we meet/should meet) * * * [… …   Combinatory dictionary

  • anxious — anx|ious W3S3 [ˈæŋkʃəs] adj [Date: 1600 1700; : Latin; Origin: anxius] 1.) worried about something anxious about ▪ He was a bit anxious about the safety of the machinery. anxious for ▪ We were anxious for you. ▪ She gave me an anxious look.… …   Dictionary of contemporary English

  • anxious — adjective 1 very worried about something that may happen or may have happened so that you think about it all the time (+ about): Helen is anxious about travelling on her own. | Feeling scared, Joe? No, just a little anxious. | anxious… …   Longman dictionary of contemporary English

  • anxious */*/ — UK [ˈæŋkʃəs] / US adjective 1) worried because you think something bad might happen His silence made me anxious. an anxious glance anxious about: People are naturally anxious about these tests. 2) wanting something very much, especially when this …   English dictionary

  • anxious — anx|ious [ æŋkʃəs ] adjective ** 1. ) worried because you think something bad might happen: His silence made me anxious. an anxious glance anxious about: People are naturally anxious about these tests. 2. ) wanting something very much, especially …   Usage of the words and phrases in modern English

  • anxious — adj. VERBS ▪ appear, be, feel, look, seem, sound ▪ become, get, grow ▪ …   Collocations dictionary

  • anxious — [[t]æ̱ŋkʃəs[/t]] ♦♦♦ 1) ADJ GRADED: v link ADJ, ADJ to inf, ADJ that, ADJ prep If you are anxious to do something or anxious that something should happen, you very much want to do it or very much want it to happen. Both the Americans and the… …   English dictionary

  • anxious, eager — In careful use, anxious implies anxiety, worry, or uneasiness: The physician was anxious about the pulse rate of his patient. Eager means keenly desirous, wanting to : Bob was eager to see his old friend. Eager is rarely used where anxious is… …   Dictionary of problem words and expressions

  • anxious — anxiously, adv. anxiousness, n. /angk sheuhs, ang /, adj. 1. full of mental distress or uneasiness because of fear of danger or misfortune; greatly worried; solicitous: Her parents were anxious about her poor health. 2. earnestly desirous; eager… …   Universalium

  • anxious*/ — [ˈæŋkʃəs] adj 1) worried because you think that something bad might happen His silence made me anxious.[/ex] We had an anxious few moments while the results were coming through.[/ex] People are naturally anxious about these tests.[/ex] 2) wanting …   Dictionary for writing and speaking English

  • anxious — /ˈæŋʃəs / (say angshuhs), /ˈæŋk / (say angk ) adjective 1. full of anxiety or solicitude; greatly troubled or solicitous: to be anxious about someone s safety. 2. earnestly desirous: anxious to please; anxious for your safety. 3. attended with or …  

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»